Kees Floor, Meteorologica, december 2003. (Zie ook Zenit-versie).

De huidige generatie operationele weersatellieten levert uitsluitend overdag VIS-beelden. 's Nachts is er geen zonlicht; daardoor kunnen bewolking en aardoppervlak uiteraard ook geen zonlicht reflecteren naar de stralingssensoren op de satellietplatforms. Tegelijkertijd is de lichtsterkte van de maan onvoldoende om hem in de nachtelijke uren als vervangende lichtbron te kunnen gebruiken. Ook steden en industriegebieden zenden te weinig licht uit om in 'gewone' VIS-beelden gevangen te kunnen worden.
De Amerikaanse strijdkrachten beschikken echter over meteorologische satellieten die 's nachts wél beelden genereren waarop iets is te zien, al zijn ze voor de meteorologische gemeenschap niet real-time beschikbaar. De satellieten van het zogeheten Defense Meteorological Satellite Program (DMSP) zijn namelijk uitgerust met het Operational Linescan System (OLS), dat aan maanlicht voldoende heeft en ook het licht van steden kan registreren.

1. DMSP -beeld van een deel van Noord-Amerika met poollicht en het licht van steden; 29 oktober 2003. Instrument: OLS. Kanaal: combinatie van zichtbaar licht en infrarood. Bron: Air Force Link, Office of the Secretary of Air Force (Public Affairs), USA.

2 Samengesteld beeld van de nachtelijke verlichting in een 'onbewolkt' Europa, gebaseerd op gegevens van OLS-instrumenten op de DMSP-satellietplatforms. Bron: NASA, Earth Observatory.

Poollicht
Figuur 1 geeft een voorbeeld van een nachtelijk DMSP-beeld. In het oostelijk deel van de Verenigde Staten en Canada zijn talrijke steden te herkennen. Het satellietbeeld laat verder zien dat er in de nacht van 29 oktober 2003 naast het licht van steden ook andere lichteffecten zichtbaar waren. Op die dag lag een spectaculair sluier van poollicht over het noordelijk halfrond, zoals hier onder andere boven het noorden van de Verenigde Staten in de buurt van de grens met Canada. Gewoonlijk is het poollicht alleen te zien op zeer hoge geografische breedten, maar bij krachtige zonnestormen komt het gebied met noorderlicht verder van de pool te liggen. Op 29 en 30 oktober 2003 werd ook in Nederland en elders in Europa op uitgebreide schaal poollicht waargenomen

Stadslicht
Doordat de DMSP-satellieten 's nachts ook kunstmatige verlichting vastleggen, kunnen de data gebruikt worden om het permanente nachtelijk licht van steden en industriegebieden in kaart te brengen. Hiervoor zijn gegevens nodig van verscheidene dagen. Nachten met weinig maanlicht genieten de voorkeur. Gebieden waar het bewolkt is worden gedetecteerd met het infraroodkanaal van de satelliet; waar dat het geval is zijn de gegevens voor het in kaart brengen van de stadsverlichting uiteraard onbruikbaar. Verder mogen geen incidentele lichteffecten optreden, zoals door bliksem belichte bewolking, grote branden of poollicht. Op deze manier worden beelden samengesteld als weergegeven in figuur 2.